Podcast Crazy Nauka - zdobywca Nagrody Radia ZET im. Andrzeja Woyciechowskiego 2024 w kategorii „Autor Internetowy” oraz Podcast Roku 2023 w kategorii nauka, ed...
109. Potężne trucizny - co czyha na nas w domu i ogrodzie?
Trucizny, które mogą nas zabić w naszym własnym domu lub w jego najbliższym otoczeniu. Czyli czerwone jagody, szalony kapelusznik, smoothie z konwalią i śmiertelnie niebezpieczne mieszanki domowych środków czystości.To jest druga część naszego cyklu o truciznach - pierwszą część znajdziecie w 107. odcinku naszego podcastu. Opowiadamy tam o najsilniejszych i najtrudniejszych do wykrycia truciznach. Obu tych odcinków możecie słuchać w dowolnej kolejności - nie zachowujemy w nich ciągłości narracyjnej.Zapraszamy do posłuchania naszego podcastu! Jeśli Wam się spodoba, rozważcie wsparcie nas na Patronite - dzięki Waszym wpłatom będziemy mogli utrzymać cotygodniowy rytm ukazywania się nowych odcinków: https://patronite.pl/crazynaukaJeśli wolisz jednorazowo postawić nam kawę, to super. Dzięki! 😊https://buycoffee.to/crazynauka A tu znajdziecie nasze koszulki 😊https://kreatorium.com/pl/c/Crazy-Nauka/109 Nasze wideo o Rezerwacie Cisy Staropolskie:https://youtu.be/aSVVEzdObHA?si=x1q67i8Brekf0JKd Nasza recenzja książki “Znikająca łyżeczka” Sama Keana:https://www.crazynauka.pl/znikajaca-lyzeczka-czyli-jak-pierwiastki-chemiczne-zmienily-historie/ Przygotowując ten odcinek podcastu, korzystaliśmy m.in. z tych źródeł:https://www.nbcnews.com/news/us-news/christian-school-teacher-tried-poison-husbands-smoothie-deadly-plant-m-rcna134824 https://www.cbsnews.com/news/sarah-scheffer-missouri-accused-poisoning-husband-lily-of-the-valley/ https://www.mmsjournals.org/index.php/mmj/article/view/600 https://www.mountsinai.org/health-library/poison/oleander-poisoning https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC6996654/ https://en.wikipedia.org/wiki/Oleandrinhttps://www.latimes.com/archives/la-xpm-1991-04-09-me-223-story.html https://www.upi.com/Archives/1990/10/10/Trial-ordered-in-nations-first-oleander-poisoning-case/2694655531200/ https://unframed.lacma.org/2011/03/07/how-the-hatter-went-mad https://www.science.org/content/article/mercury-poisoning-kills-lab-chemist https://en.wikipedia.org/wiki/Karen_Wetterhahn https://www.cdc.gov/mmwr/preview/mmwrhtml/00041514.htm https://www.nippon.com/en/column/g00468/ https://en.wikipedia.org/wiki/Tetrodotoxin
--------
1:05:24
108. Nauka na czasie: Mikroplastik w naszych głowach i powrót pechowych astronautów
Kosmiczna podróż, która miała trwać 10 dni, a skończyła się po 9,5 miesiącach, kilka słów o księżycowym lądowniku, który woli leżeć, niż stać oraz doniesienia o mikroplastiku, który - dosłownie - włazi nam do głowy. Czyli dwa (no, dwa+) naukowe newsy w ramach krótszej wersji naszego podcastu.Małe ogłoszenie: jeśli mielibyście ochotę wyskoczyć z nami jako przewodnikami do Szkocji na wyprawę stworzoną specjalnie dla ludzi ciekawych świata (czyli słuchaczy Podcastu Crazy Nauka 😀), to są jeszcze miejsca!Zapisy: https://www.onesmallstep.travel/szkocjacrazynauka-2025 Polecajka na dziś: książka “Marsjanin” Andy Weir / film “Marsjanin” w reż. Ridleya ScottaMark Watney miał przebywać na Marsie przez 31 dni marsjańskich (soli), a ostatecznie spędził tam 549 dni soli, co odpowiada 564 dniom ziemskim. Rozważcie wsparcie nas na Patronite - dzięki Waszym wpłatom będziemy mogli utrzymać cotygodniowy rytm ukazywania się nowych odcinków: https://patronite.pl/crazynaukaJeśli wolisz jednorazowo postawić nam kawę, to super. Dzięki! 😊https://buycoffee.to/crazynauka A tu znajdziecie nasze koszulki 😊https://kreatorium.com/pl/c/Crazy-Nauka/109 Zapraszamy do posłuchania naszego podcastu! Przygotowując ten odcinek podcastu, korzystaliśmy m.in. z tych źródeł:Mikroplastikhttps://www.nih.gov/news-events/nih-research-matters/plastic-particles-bottled-water https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0160412020322297 https://www.eurekalert.org/news-releases/1074296 https://www.science.org/doi/10.1126/sciadv.adr8243 https://www.nature.com/articles/s41591-024-03453-1https://www.pnas.org/doi/abs/10.1073/pnas.2423957122 https://biotechnologia.pl/farmacja/wplyw-mikroplastikow-i-niebezpiecznych-substancji-farmaceutycznych-na-inne-zanieczyszczenia-oraz-organizmy-wodne,21648 Kosmoshttps://www.space.com/space-exploration/international-space-station/boeing-starliner-astronauts-spacex-crew-9-return-to-earthhttps://www.intuitivemachines.com/nova-chttps://en.wikipedia.org/wiki/Intuitive_Machines_Nova-Chttps://en.wikipedia.org/wiki/IM-2https://www.nytimes.com/2025/03/07/science/intuitive-machines-moon-lander-dead.htmlhttps://wyborcza.pl/7,75400,31751181,przewrocil-sie-i-lezy-amerykanski-ladownik-atena-nie-przetrzymal.html
--------
47:43
107. Potężne trucizny - najsilniejsze i trudne do wykrycia
Wystarczy pół kilo tej substancji, by otruć wszystkich ludzi na świecie. A żaby z Kolumbii dzielą pewną mroczną tajemnicę z ptakami z Papui Nowej Gwinei. W tym odcinku podcastu Crazy Nauka opowiadamy o truciznach. Temat jest przeogromny, więc skupiamy się najpierw na dwóch wątkach: truciznach najsilniejszych i najtrudniejszych do wykrycia. Od razu ostrzegamy - będzie mowa o śmierci i zabójstwach. Unikamy makabry, ale rozumiemy jeśli ktoś nie chce słuchać. Dziś po raz pierwszy pojawia się polecajka popkulturalna - serial "Breaking Bad".Zapraszamy do posłuchania naszego podcastu! Jeśli Wam się spodoba, rozważcie wsparcie nas na Patronite - dzięki Waszym wpłatom będziemy mogli utrzymać cotygodniowy rytm ukazywania się nowych odcinków: https://patronite.pl/crazynaukaJeśli wolisz jednorazowo postawić nam kawę, to super. Dzięki! 😊https://buycoffee.to/crazynauka A tu znajdziecie nasze koszulki 😊https://kreatorium.com/pl/c/Crazy-Nauka/109 Przygotowując ten odcinek podcastu, korzystaliśmy m.in. z tych źródeł:https://wwwnc.cdc.gov/travel/yellowbook/2024/environmental-hazards-risks/food-poisoning-from-marine-toxins https://ruj.uj.edu.pl/server/api/core/bitstreams/bd84c5c7-4471-48f5-89e4-a7dc06d2f380/content https://digitallibrary.amnh.org/items/d82fffd4-13a8-4bc0-97df-40e96e7e6f14 https://naukawpolsce.pl/aktualnosci/news%2C96071%2Codkryto-grozna-dla-czlowieka-toksyne-u-dwoch-gatunkow-ptakow-wroblowatych https://health.howstuffworks.com/human-body/systems/digestive/rotten-sausages-botox-botulism.htm https://theconversation.com/handle-with-care-the-worlds-five-deadliest-poisons-56089 https://www.chemistryworld.com/opinion/marshs-mirror/2500415.articlehttps://www.youtube.com/watch?v=oqqWdaaTq7Ahttps://en.wikipedia.org/wiki/Poisoning_of_Alexander_Litvinenkohttps://discovery.ucl.ac.uk/id/eprint/10046853/1/Revised%20Litvinenko%20Lancet%20manuscript%20Nov%206%202015.pdfhttps://www.chemistryworld.com/opinion/marshs-mirror/2500415.articlehttps://en.wikipedia.org/wiki/Ricinhttps://en.wikipedia.org/wiki/Georgi_Markovhttps://en.wikipedia.org/wiki/Bulgarian_umbrellahttps://pl.wikipedia.org/wiki/Dawka_%C5%9Bmiertelnahttps://en.wikipedia.org/wiki/Thallium_poisoninghttps://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30020612/https://www.science.org/content/article/what-was-it-consult-breaking-bad
--------
1:11:37
106. Nauka na czasie: Blue Ghost na Księżycu i jak rośnie poziom wody w Bałtyku
Czy na Księżycu może działać nawigacja GPS?I dlaczego poziom Bałtyku podnosi się u polskich wybrzeży, a opada po stronie Szwecji?Opowiadamy o misji pewnego szczególnego świetlika, którego zaniosło aż na Księżyc, oraz o tym, o ile już wzrósł poziom wody w Bałtyku, jak będzie się podnosił w najbliższych dziesięcioleciach i co to oznacza dla Gdańska i Żuław.To odcinek z cyklu “Nauka na czasie”, czyli lżejsza wersja naszego podcastu, w której omawiamy dwa wybrane naukowe doniesienia. Cykl ten publikujemy co drugi tydzień, na przemian z dłuższymi odcinkami. Posłuchajcie naszego podcastu!Nasza szkocka wyprawa:https://www.onesmallstep.travel/szkocjacrazynauka-2025Jeśli Wam się spodoba, rozważcie wsparcie nas na Patronite - dzięki Waszym wpłatom będziemy mogli utrzymać cotygodniowy rytm ukazywania się nowych odcinków: https://patronite.pl/crazynaukaJeśli wolisz jednorazowo postawić nam kawę, to super. Dzięki! 😊https://buycoffee.to/crazynauka A tu znajdziecie nasze koszulki 😊https://kreatorium.com/pl/c/Crazy-Nauka/109 Przygotowując ten odcinek podcastu, korzystaliśmy m.in. z tych źródeł:Księżychttps://www.nasa.gov/news-release/touchdown-carrying-nasa-science-fireflys-blue-ghost-lands-on-moon/https://en.wikipedia.org/wiki/Blue_Ghost_Mission_1https://fireflyspace.com/missions/blue-ghost-mission-1/https://www.flickr.com/photos/fireflyspace/54353240540/in/album-72177720313239766/https://nssdc.gsfc.nasa.gov/nmc/spacecraft/display.action?id=BLUEGHOSThttps://www.livescience.com/space/space-exploration/sunrise-on-the-moon-captured-by-blue-ghost-spacecraft-after-nasa-and-firefly-aerospace-announce-successful-lunar-landingBałtykhttps://www.eea.europa.eu/en/analysis/indicators/global-and-european-sea-level-rise https://marine.copernicus.eu/pl/ocean-climate-portal/sea-levelhttps://sealevel.nasa.gov/ipcc-ar6-sea-level-projection-tool https://coastal.climatecentral.org/map/6/19.3919/54.2696/ https://marine.copernicus.eu/access-data/ocean-monitoring-indicators/baltic-sea-mean-sea-level-time-series-and-trendhttps://naukaoklimacie.pl/aktualnosci/wprowadzenie-do-6-raportu-ipcc-490 https://naukaoklimacie.pl/aktualnosci/polska-akademia-nauk-o-wzroscie-poziomu-morza-455 https://imgw.pl/charakterystyka-wybranych-elementow-klimatu-w-polsce-w-2024-roku-podsumowanie/
--------
51:44
105. Nowe klimatyczne kłamstwa firm paliwowych, sportwashing i stare triki
Po co firmy paliwowe zamrażają w Arktyce topniejącą wieloletnią zmarzlinę? i kto stwierdził, że odejście od spalania węgla, ropy i gazu zaprowadzi ludzkość "z powrotem do jaskiń"?W najnowszym odcinku Podcastu Crazy Nauka opowiadamy o tym, jak w ostatnich latach ewoluowały kłamstwa sektora naftowego na temat zmiany klimatu, na jakie szczyty hipokryzji ta branża zdołała się wspiąć i jakie kolejne kompromitujące ją dokumenty wyciekły do publicznej wiadomości. Opowiemy o konstruowaniu platform wiertniczych zgodnie z danymi nt. wpływu ocieplenia klimatu na poziom morza, którym to danym branża oficjalnie zaprzeczała. I o zaangażowaniu firm paliwowych w sponsoring sportowy, co można krótko nazwać “sportwashingiem”.W tym odcinku często odwołujemy się do 5. odcinka naszego podcastu pt. “Kłamstwa branży paliwowej, czyli skąd wzięły się mity związane ze zmianą klimatu”, do którego posłuchania również Was zachęcamy:https://www.spreaker.com/episode/5-klamstwa-branzy-paliwowej-czyli-skad-wziely-sie-mity-zwiazane-ze-zmiana-klimatu--50954622 Zapraszamy do posłuchania naszego podcastu! Jeśli Wam się spodoba, rozważcie wsparcie nas na Patronite - dzięki Waszym wpłatom będziemy mogli utrzymać cotygodniowy rytm ukazywania się nowych odcinków: https://patronite.pl/crazynaukaJeśli wolisz jednorazowo postawić nam kawę, to super. Dzięki! 😊https://buycoffee.to/crazynauka A tu znajdziecie nasze koszulki 😊https://kreatorium.com/pl/c/Crazy-Nauka/109 Tu nasze artykuły na ten temat:https://www.crazynauka.pl/klamstwa-branzy-paliwowej-czyli-skad-wziely-sie-mity-zwiazane-ze-zmiana-klimatu/https://www.crazynauka.pl/o-przyczynie-zmiany-klimatu-firmy-paliwowe-wiedzialy-od-60-lat-ale-trzymaly-to-w-tajemnicy/https://www.crazynauka.pl/koncerny-paliwowe-sztucznie-chlodza-wieloletnia-zmarzline-pod-ropociagiem-na-alasce/Przygotowując ten odcinek podcastu, korzystaliśmy m.in. z tych źródeł:https://www.nytimes.com/1989/12/20/business/greenhouse-effect-shell-anticipates-a-sea-change.html https://www.iea.org/reports/world-energy-investment-2024/overview-and-key-findings https://www.iea.org/reports/the-oil-and-gas-industry-in-net-zero-transitions/executive-summary https://www.nbcnews.com/science/environment/democrats-say-big-oil-misled-public-decades-climate-change-rcna150255 https://www.budget.senate.gov/chairman/newsroom/press/new-joint-bicameral-staff-report-reveals-big-oils-campaign-of-climate-denial-disinformation-and-doublespeak/ https://www.api.org/news-policy-and-issues/news/2025/01/14/api-calls-on-incoming-administration-congress-administration-to-seize-american https://edition.cnn.com/2025/01/17/economy/trump-oil-wind-energy/index.html https://www.eenews.net/articles/exxons-own-models-predicted-global-warming-it-ignored-them/ https://theconversation.com/the-oil-and-gas-industry-has-been-lying-about-global-warming-for-decades-accountability-is-long-overdue-230160 https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0165232X22002889 https://www.nytimes.com/1989/12/20/business/greenhouse-effect-shell-anticipates-a-sea-change.html https://iccwbo.org/news-publications/policies-reports/new-report-extreme-weather-events-cost-economy-2-trillion-over-the-last-decade/ https://gizmodo.com/conocophillips-willow-project-chillers-permafrost-oil-1850221362 https://www.coutts.com/insight-articles/news/2025/trumps-presidency-how-will-deregulation-shape-up-and-trade-policies-play-out.html https://www.bbc.com/news/articles/crmzvdn9e18o https://www.nytimes.com/2024/11/27/climate/maine-climate-change-oil-company-lawsuit.html https://blog.ucsusa.org/delta-merner/us-states-and-communities-are-suing-the-fossil-fuel-industry-six-things-you-need-to-know/ https://climateintegrity.org/lawsuits https://www.latimes.com/opinion/story/2023-09-20/la-california-oil-lawsuit-climate-accountability https://en.wikipedia.org/wiki/Ghawar_Fieldhttps://www.opendemocracy.net/en/cop27-hillknowlton-pr-greenwash-egypt/https://www.clientearth.org/media/l44by31b/clientearth-complaint-concerning-saudi-arabian-oil-company.pdfhttps://energetyka24.com/ropa/analizy-i-komentarze/dyrektor-generalny-saudi-aramco-czas-porzucic-fantazje-o-odchodzeniu-od-ropy-naftowejhttps://sprawdzam.afp.com/doc.afp.com.32JD6PPhttps://www.sustainability-beat.co.uk/2024/02/22/saudi-aramco-greenwashing/https://klimat.rp.pl/klimat-i-ludzie/art41219171-sportwashing-rosnie-w-sile-nowa-strategia-gigantow-branzy-paliw-kopalnychhttps://klimat.rp.pl/energia/art40044701-zarzuty-pod-adresem-gigantow-paliwowych-to-sie-przestanie-oplacachttps://www.clientearth.pl/najnowsze-dzialania/artykuly/onz-podejmuje-dzialania-przeciwko-saudyjskiej-firmie-naftowej-i-bankom-z-nia-wspolpracujacym-w-zwiazku-z-klimatem-i-prawami-czlowieka/https://oko.press/za-kryzysy-ktos-przeciez-odpowiada-czy-za-niszczenie-klimatu-i-srodowiska-powinno-grozic-wiezieniehttps://biznesalert.pl/saudi-aramco-emisje-co2-rafinerie-energetyka-srodowisko/https://klimatycznabazawiedzy.org/raport/szalency-spod-szyldu-agend-klimatycznych-dezinformacja-i-propaganda-w-sprawach-zmiany-klimatu-i-polityki-klimatycznej/https://www.desmog.com/2023/11/16/everything-you-need-to-know-about-saudi-aramco/https://www.bakerinstitute.org/sites/default/files/2021-01/import/ces-wp-saudiaramco-010821.pdf
Podcast Crazy Nauka - zdobywca Nagrody Radia ZET im. Andrzeja Woyciechowskiego 2024 w kategorii „Autor Internetowy” oraz Podcast Roku 2023 w kategorii nauka, edukacja, technologie. Opowiadamy o wielkich osiągnięciach i głębokich porażkach, procesach i zdarzeniach, które zmieniają losy społeczeństw i pojedynczych osób. Pokazujemy, jaką rolę odgrywa w tych zjawiskach nauka, gdzie pomaga wyjaśnić zagadki lub ocalić życie, a gdzie pozostaje jej tylko analizować skutki zdarzeń. Mówimy o zadziwiających metodach badawczych i szkodliwych mitach, które domagają się obalenia. I nie próbujemy ukrywać, jak bardzo nas opowiadanie o nauce kręci.